Tuż obok wawelskiej katedry wyrasta Zamek Królewski, który choć powstał na zrębie romańskiego grodu z XI w. i gotyckiego zamku z XIV w., swój obecny kształt założenia o 4 skrzydłach, z kolumnowymi krużgankami wokół wielkiego dziedzińca zawdzięcza wielkiej przebudowie w latach 1506-34 podjętej za panowania króla Zygmunta Starego. Pracami kierował wówczas rzeźbiarz i architekt królewski Franciszek Florentczyk.
Wewnątrz zamku znajdują się wystawne komnaty, przede wszystkim o cechach renesansowych i barokowych. Wyróżnia się wśród nich Sala Poselska zwana także „Pod Głowami”, jako że w jej drewnianych kasetonach widnieją rzeźbione głowy, tzw. Głowy Wawelskie.
Wiele komnat ozdobionych jest wspaniałymi, flandryjskimi arrasami wykonanymi na zamówienie króla Zygmunta II Augusta. W zamkowych wnętrzach można także podziwiać m.in. kolekcję orientaliów (choćby namiotów perskich i tureckich) pochodzących głównie z czasów wojen polsko-tureckich XVI-XVII w.
Katedra i Zamek Królewski otoczone są obwarowaniami, w których z okresu średniowiecza zachowały się m.in. gotyckie wieże: Senatorska, Sandomierska i Złodziejska. Późniejsza jest nowożytna brama Wazów (XVI w.), brama Herbowa (XX w.) i Bernardyńska (XX w.).
U podnóży Wzgórza Wawelskiego, tuż nad Wisłą znajduje się Smocza Jama czyli jaskinia wypłukana przez wody Wisły w wapiennym wzgórzu, w jakiej według legendy zamieszkiwał straszliwy Smok Wawelski. Zamieszkiwał? Nadal zamieszkuje - kto odważny, niechaj sam sprawdzi.
Ważna informacja dla turystów wybierających się na Zamek Królewski w Krakowie: na każdą z ekspozycji stałych, wystaw czasowych czy plenerowych tras sezonowych po Wawelu obowiązują odrębne wejściówki. W samym zamku zwiedzający mają aż 5 różnych opcji:
Ceny biletów na Zamku Królewskim w Krakowie - stan na lipiec 2018:
Monarsza siedziba, ostatecznie ukształtowana przez Zygmunta Starego. Pracami budowlanymi, trwającymi w latach 1506-34, kierował Franciszek Florentczyk. Dzięki nim powstał piękny zamek z elementami renesansu i baroku, posiadający 4 skrzydła i królewskie skarby - np. słynne arrasy. Na Wawelu wciąż są pozostałości po poprzednich zamkach z XI i XIV stulecia.