Zamek Żupny - Muzeum Żup Krakowskich

Bodaj największe muzeum górnicze w całej Europie, nierozerwalnie związane ze słynną Kopalnią Soli Wieliczka. Wybudowany w XIII wieku Zamek Żupny przez kilka stuleci służył jako siedziba przedsiębiorstwa nadzorującego wydobycie cennego minerału. Natomiast Muzeum Żup Krakowskich jako państwowa instytucja kultury powstało w 1951 roku, z inicjatywy Alfonsa Długosza (artysty-malarza). O jego randze najlepiej świadczy fakt, że jako muzeum centralne podlega bezpośrednio Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Rzecz jasna największą atrakcję Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce stanowią podziemne trasy turystyczne w kopalnianych szybach, jednakże na Zamku Żupnym również czeka sporo ciekawych rzeczy. Jak choćby rozmaite konstrukcje o wartości zabytkowej: od baszty i murów obronnych z XIV w., aż po znajdujący się na dziedzińcu najstarszy szyb poszukiwawczy z połowy XIII stulecia. A poza tym różne wystawy stałe i czasowe, prezentujące dzieje warzelnictwa soli, tajniki geologii złóż, technologie górnicze oraz bogatą kolekcję dzieł sztuki i rzemiosła artystycznego.

Główna ekspozycja Muzeum Żup Krakowskich, jaką Zamek Żupny w Wieliczce oferuje zwiedzającym, składa się z trzech części. I tak w zamkowych piwnicach znajduje się wystawa archeologiczna, gdzie warto zwrócić szczególną uwagę na 180 srebrnych groszy praskich. Z kolei w najbardziej reprezentacyjnej komnacie zamku, dawnej Izbie Grodzkiej, urządzono salę gotycką - tutaj dominują obrazy, meble, zbroje i inne antyki. Natomiast wizytówką całego Zamku Żupnego od lat pozostaje wystawa “Solniczki - małe arcydzieła sztuki”. Zbiory Muzeum Żup Krakowskich w tej kategorii liczą ok. 1000 obiektów: srebrne, złote, porcelanowe, pięknie zdobione, o fantazyjnych kształtach…

Ważna informacja dla turystów planujących wycieczkę z Krakowa do Wieliczki: do zwiedzania Zamku Żupnego i Muzeum Żup Krakowskich uprawnia bilet na trasę turystyczną Kopalni Soli Wieliczka w szybie Daniłowskiego.